Ebumnuche mmepe na-adịgide adịgide 2030 ọdịda: Njem na njem nlegharị anya nwere ike inye aka

"Ọnọdụ zuru ụwa ọnụ na-adịghị mma" ewepụtala ya Ebumnuche 2030 maka ebumnuche UN Sustainable Development Goals (SDG) enweghị ike imezu, dịka akụkọ UN siri kwuo. Ọ bụ ezie na enweela ọganihu dị ukwuu n'ofe ebumnuche 17 niile, ọ bụ "ezughị oke na ezughi oke" n'ofe mba na otu, na agaghị enweta ya ruo 2062.

A tọhapụrụ akụkọ ọganihu ahụ na nnọkọ ndị nta akụkọ Feb 15 na FOreign Correspondents Club nke Thailand (FCCT) Rachel Beavan, onye isi, Ngalaba Statistics nke ndị UN Economic & Social Commission maka Asia-Pacific (ESCAP), na Lin Yang, onye osote onye odeakwụkwọ ukwu maka mmemme, ESCAP. Site na afọ 15 nke SDG ka ịbanye na ọkara nke abụọ ya, akụkọ ahụ na-enye nyocha zuru oke nke ọnọdụ dị ugbu a, nke ihe nrịbama nke obodo na otu kwadoro.

Òtù Economic and Social Commission nke Mba Ndị Dị n'Otu maka Eshia na Pacific bụ isi ụlọ omebe iwu nke ESCAP ma na-akọ na Economic and Social Council (ECOSOC). Ọ na-enye ọgbakọ maka gọọmentị niile nke mpaghara ahụ iji nyochaa ma kwurịta okwu gbasara akụ na ụba na mmekọrịta mmadụ na ibe ya na ime ka mmekorita mpaghara sie ike.

Windows ohere

Nnyocha zuru ezu nke akụkọ ahụ na-egosi windo ohere doro anya maka njem nlegharị anya Asia-Pacific & njem nlegharị anya iji mee ka mbọ abụọ ahụ zute opekata mpe abụọ n'ime SDG (5 & 16) chere ihe ịma aka "ụkọ data".

N'okwu mmalite ya na akụkọ ahụ, Oriakụ Armida Salsiah Alisjahbana, onye osote odeakwụkwọ ukwu nke UN na Secretary Executive nke ESCAP, na-ekwu na mpaghara a "nọ n'ọnọdụ dị oke egwu." Ọ na-ekwu, "Ọganihu a na-enwe na SDGs ka bụ nke na-ezighi ezi na ezughi oke n'ofe mpaghara ahụ.

N'ụzọ dị egwu, ọ dịghị nke ọ bụla n'ime SDG 17 na-aga n'ụzọ a ga-enweta site na njedebe 2030.

Usoro na-atụ aro na n'ọsọ dị ugbu a, mpaghara ahụ agaghị enweta SDG 17 niile tupu 2062 - na-egosi nnukwu igbu oge 32 afọ. Ọ bụ ezie na e meela nzọụkwụ dị mma iji belata ịda ogbenye na ịkwado ụlọ ọrụ na-adịgide adịgide, mmepụta ihe ọhụrụ, na akụrụngwa dị na mpaghara ahụ, ndị a ezughị ezu iji nweta ebumnuche 1 na 9 site na 2030. Nke a na-emesi njedebe dị ukwuu nke mpaghara ahụ n'imezu ọchịchọ nke Agenda 2030 na akara ngosi. nlọghachi azụ n'akụkụ ụfọdụ dị oke egwu. "

Kedu ihe kpatara na ebumnuche enweghị ike iru?

Akụkọ ahụ na-ekwu, “Obi abụọ adịghị ya na ọnọdụ ụwa na-adịghị mma na-atụnye ụtụ n'ọganihu a dị nwayọọ. Ọrịa COVID-19 ebulila ndụ mmadụ, na-akwanye ọtụtụ nde mmadụ ịda ogbenye. Ọ ebutewo mmetụta mmekọrịta ọha na eze, akụ na ụba, na gburugburu ebe obibi nke na-eji nwayọọ nwayọọ na-egosipụta na data. Ọgba aghara na esemokwu na-aga n'ihu, ma n'ime ma n'èzí nke mpaghara ahụ, akpaghasịla ụdọ ọkọnọ zuru ụwa ọnụ, kpalie ọnụ ahịa ọnụ ahịa, ma mepụta ejighị n'aka. Ha enyela aka n'ịgbanwe ọnụ ahịa nri na ngwa ahịa yana mmachi gburugburu ebe ego."

Mpaghara kwesịrị ịdị na-aga n'ihu

Ka o sina dị, akụkọ ahụ na-ekwu na mpaghara ahụ kwesịrị ịnọgide na-aga n'ihu ma gbasie mbọ ike imezu ebumnuche.

Ọ na-ekwu, "N'agbanyeghị ihe ịma aka ndị a na ọ bụ ezie na ọganihu dị na mpaghara ahụ dị n'azụ oge, ọhụụ e depụtara na 2030 Agenda ka dị mkpa taa dị ka ọ dị na 2015. 17 SDG na-aga n'ihu na-enye usoro zuru oke maka nkwuwa okwu. omume mgbanwe dị mkpa iji wuo ụwa nke na-acha akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ, mara mma na nke ka mma site na 2030.

Ịkwalite ọganihu n'ebumnobi ndị a na-adịwanye ngwa ngwa, na-atụle ihe ịma aka dị adị nke mpaghara ahụ na-eche ihu n'akụkụ akụkụ mmepe nke ọha mmadụ, akụ na ụba na gburugburu ebe obibi. Akụkọ a na-eme ka a ghọtakwuo ebe ndị na-eme ihe kwesịrị itinye uche n'ọrụ ngwa ngwa iji hụ na enweghị ebumnuche, mba, na ọ nweghị onye a hapụrụ. "

Onyonyo ọganihu SDG na arụmọrụ mpaghara n'ozuzu na-egosi:

• E meela nzọụkwụ dị mma iji wepụ ịda ogbenye (Ebumnobi 1) na ịkwado ụlọ ọrụ na-adigide, ihe ọhụrụ, na akụrụngwa (Ebumnobi 9). Ndị a bụ ihe mgbaru ọsọ nwere ọganihu kachasị kemgbe 2015, ma ọganihu ha ezughị ezu iji ruo ihe mgbaru ọsọ site na 2030. Ọganihu na-aga n'ihu Goal 1 bụ nke a na-akọwa nke ọma site na usoro dị mma n'ịkwalite ndị mmadụ n'oké ịda ogbenye (akọwapụtara dị ka ibi na ihe na-erughị $ 2.15 kwa ụbọchị). ) na ibelata ọnụ ọgụgụ nke ndị bi n'okpuru ọnọdụ ịda ogbenye akọwapụtara nke mba. Nkwado mba ofesi gọọmentị nyere akụrụngwa yana nweta nkwalite ozi na teknụzụ nkwukọrịta enyela aka n'ọganihu na ebumnuche 9.
• Emeela ụfọdụ ọganihu maka agụụ efu (Ebumnobi 2), ezi ahụike na ịdị mma (Ebumnobi 3), ike dị ọnụ ala na ịdị ọcha (Ebumnobi 7) na belata ahaghị nhata (Ebumnobi 10).
• Ọ dị mkpa ime ngwa ngwa iji kwalite ohere ịnweta ezigbo ọrụ iji kwado uto akụ na ụba (Ebumnobi 8) yana mee ka ọganihu dịwanye elu na oriri na mmepụta ihe (Ebumnobi 12). A chọkwara ime ihe iji chebe ndụ n'okpuru mmiri (Ebumnobi 14) na ndụ n'elu ala (Ebumnobi 15) na iji wusie mmekọrịta maka ebumnuche (Ebumnobi 17). Ọ bụ na mpaghara ndị a ka enweela ọganihu kacha nta kemgbe 2015.
• Ọganihu maka inweta agụmakwụkwọ dị mma maka mmadụ niile (Ebumnobi 4) dịkwa nwayọ na oghere dị n'inweta agụmakwụkwọ nha anya na-abawanye na mpaghara ahụ.
• Omume ihu igwe (Ebumnobi 13) aga n'ihu na-aga n'ihu na ime mgbanwe omume a aghọwo ihe ngwa ngwa karịa. Mpaghara a ka bụ ma onye ihe metụtara yana nnukwu onye na-akpata mgbanwe ihu igwe. Okpomọkụ dị na mpaghara na-abawanye ngwa ngwa karịa nkezi ụwa. Ihe omume ihu igwe dị oke egwu, nke a na-atụghị anya ya na ihe egwu okike na-aga n'ihu na-abawanye na ike. Isii n'ime mba ndị kacha emetụta bụ na Eshia na Pacific, ma mpaghara ahụ na-aga n'ihu na-akpata ihe karịrị ọkara nke ikuku ikuku na-ekpo ọkụ n'ụwa, nke ọtụtụ n'ime ya na-ebute site na ọkụ coal.

Otu n'ime isi ihe ịma aka dị na ntule ọganihu n'ebe SDGs bụ enweghị data omume zuru oke, ka akụkọ ahụ na-ekwu.

National SDG Tracker

UN nwere onye na-ahụ maka SDG nke mba nke na-enye mba dị iche iche ohere itinye data ha, tinye ụkpụrụ ebumnuche mba, na iji anya nke uche hụ ọganihu mba na SDGs. A na-atụle ọganihu na SDG nke ọ bụla site na ntinye nke ihe ngosi 231, mana akụkọ ahụ kwuru na ọ bụ naanị 133 nwere data zuru oke iji nyochaa ọganihu mpaghara. N'ofe mba ndị otu ESCAP na ndị otu na-akpakọrịta, na nkezi, naanị pasenti 52 nke ihe ngosi nwere isi data abụọ ma ọ bụ karịa ebe ihe karịrị otu ụzọ n'ụzọ atọ nke ihe ngosi enweghị data kpam kpam.

Abụọ n'ime mpaghara nwere nnukwu mkpirisi data bụ nke dabara na njem nlegharị anya: Ebumnuche 5 (nke njem nlegharị anya na-arụ ọrụ nke ọma) na ebumnuche 16 (nke njem nlegharị anya nwere ike inye aka).

Na Goal 5, akụkọ ahụ na-ekwu, "N'agbanyeghị ọganihu n'ozuzu n'ọnụ ọgụgụ ndebanye aha ụlọ akwụkwọ, ụmụ nwanyị na ụmụ agbọghọ na-aga n'ihu na-eche nnukwu nsogbu ihu ma a bịa n'ịnweta agụmakwụkwọ na ohere ọrụ. Ha nwere ọnụ ọgụgụ ndebanye aha dị ala ma na-alụ ọgụ maka ịgụ akwụkwọ. Ụmụ nwanyị na-eto eto na-ezutekwa ihe isi ike ịbanye n'ahịa ọrụ, na-eduga n'ọkwa dị elu nke enweghị ọrụ nke ndị ntorobịa." Ọ na-agbakwụnye, "N'ozuzu, ihe ndị na-egosi na-egosi na ịkpa ókè nke ụmụ nwanyị na ụmụ agbọghọ na-eche ihu ka bụ isi ihe kpatara enweghị ahaghị nhata ebe ụmụ nwoke na-eche nsogbu ahụike na nchekwa onwe onye ihu."

Ụlọ ọrụ njem US: Ịhọrọ nhọrọ na-adịgide adịgide

Na Goal 16, akụkọ ahụ na-ezo aka mkpa nrụrụ aka, mpụ, ime ihe ike, udo, ikpe ziri ezi na ikike mmadụ. Ọ na-ekwu na ebumnuche ndị a na-eche ihu "ụkọ data" metụtara ihe ngosi nha. "Ọ bụ ezie na enweela mbelata na ụfọdụ ihe ngosi, dị ka ọnụ ọgụgụ igbu mmadụ, mpaghara ahụ ga-emerịrị ịrị elu nke ndị bi n'ime obodo ma na-alụso ngarị, nrụrụ aka, na ịzụ ahịa mmadụ ọgụ. Iji hụ na ị nweta ikpe ziri ezi maka mmadụ niile, a ghaghị imekwu ihe iji guzobe usoro iwu na-enweghị ịkpa ókè. Nke a na-achọ ka otu ọha mmadụ niile, ọkachasị ụmụ nwanyị na ndị ntorobịa, soro na-arụsi ọrụ ike na usoro ime mkpebi.

Akụkọ a na-enye ndepụta nyocha zuru oke nke ụlọ ọrụ njem na njem nlegharị anya nwere ike nyochaa onyinye ha. Otu nleba anya bụ enweghị aha n'ụzọ doro anya na njem njem & njem nlegharị anya n'ozuzu ya siri kwusaara SDG. Etinyela nlebara anya nke ukwuu na SDG metụtara gburugburu ebe obibi, mmepụta, oriri, na teknụzụ, na ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ nke ọ bụla na ebumnuche mmekọrịta ọha na eze, akụ na ụba na omenala.

Ọrụ maka njem na njem nlegharị anya