Ọ kpuchiri ọtụtụ akụkụ na ọrụ nke ozi; ebe a anyị na-ekekọrịta ihe ọ kpalitere gbasara njem nlegharị anya.
Onye isi okwu Madam, ndị ọrụ ibe m, a na m eguzo n'ihu gị taa iji weta arụmụka ngalaba maka afọ mmefu ego 2023-2024 na njedebe. Ọ bụ ihe ùgwù na ihe ùgwù ịrụ ọrụ a. Achọrọ m igosipụta ekele m sitere n'obi, n'aha gọọmentị, nye ndị niile wepụtara oge na ume ha iji nye aka n'ụzọ bara uru na arụmụka a.
Anyị enyochala ọtụtụ ihe dị mkpa na-achọ nlebara anya na ime ihe na ntụle a. Anyị atụlewo mkpa ọ dị maka mgbanwe nlekọta ahụike zuru oke iji hụ na ọdịmma nke ụmụ amaala anyị.
Anyị atụgharịala uche na atụmatụ iji kwalite uto akụ na ụba na-adigide ma mepụta ohere ọrụ nye ndị anyị. Anyị enyochala ụzọ anyị ga-esi wusie usoro mmụta anyị ike ma kwado ndị ntorobịa anyị na nka ha kwesịrị ime nke ọma n'ụwa na-agbanwe ngwa ngwa. Anyị enyochala usoro nchekwa na usoro iwu iji kwalite nchekwa nke ndị anyị na nke dị mkpa ichekwa ikike nke ndị anyị. Ndị a bụ nanị ihe atụ ole na ole nke okwu ndị dị oké egwu ewepụtara n'ihu n'oge arụmụka a.
Ana m ekele n'ezie ndị ọrụ ụlọ omeiwu m na-akwanyere ùgwù maka ntinye bara uru ha nyere n'ime arụmụka nke afọ a. Achọrọ m ikele onye isi ala Andrew Holness maka ezigbo onye ndu ya na onye isi okwu Madam, ekele sitere n'obi nye gị, maka ntinye aka gị na-enweghị mgbagha iji jiri nka na nraranye dị otú ahụ na-eduzi ihe omume ndị omeiwu nke mba anyị. Achọrọ m igosipụta ekele m maka osote onye ndu nke azụmahịa gọọmentị, Honorable Olivia Babsy Grange maka ijide aka ya mgbe niile na wiil ya na onye odeakwụkwọ na ndị ọrụ dị uchu nke Ụlọ a na-asọpụrụ, bụ ndị nọgidere na-enye ọrụ bara uru nye Ụlọ.
Ka anyị na-emechi arụmụka ngalaba a, ọ dị oke mkpa ka anyị tụgharịa uche ma mesie ụfọdụ isi okwu ndị ewelitere.
Ọ bụ ezie na ọ gaghị ekwe omume ikwu okwu ọ bụla n'ụzọ zuru ezu, achọrọ m ịnakwere àgwà pụrụ iche nke ihe ngosi ahụ ma jaa ndị na-ekwu okwu mma maka ezi ntinye aka na ọkachamara ha. Omimi nke ihe ọmụma na mmụọ mkparịta ụka bara uru nke jupụtara na arụmụka a emewo ka nghọta anyị nwere maka ihe ịma aka na ohere dị anyị n'ihu.
Onye isi okwu Madam, tupu m banye n'ime ụfọdụ n'ime ọtụtụ isi okwu ndị e welitere na arụmụka ngalaba, achọrọ m ịnye ntakịrị mmelite ngwa ngwa na ụfọdụ isi. mmepe na njem nlegharị anya, gafere ihe m kwuburu na ihe ngosi ngalaba m.
Pọtụfoliyo njem nlegharị anya
Ọganihu njem nlegharị anya n'oge okpomọkụ - 2 nde ndị ọbịa ka afọ a
Onye isi okwu Madam, ugbua tupu emechaa ọnwa isii nke afọ a anatalarị mkpokọta nde mmadụ abụọ nkwụsị na ndị ọbịa njem ụgbọ mmiri nwere ego ndekọ nke ijeri US $ 2, nke na-enweta pasenti 2 karịa ego 18 n'otu oge ahụ. Madam Speaker, o kwesịghị iju gị anya mgbe ahụ Jamaica na-akwado maka ihe kacha mma oge njem nlegharị anya n'oge okpomọkụ mgbe. Emeghachiri eziokwu a site na ntinye aka m duziri na New York City, Miami na Atlanta n'ọnwa a.
Nkwekọrịta ahụ gụnyere ọtụtụ nzukọ na mkparịta ụka ya na ndị isi na-ahụ maka njem nlegharị anya na ngalaba ụgbọ elu, ụgbọ mmiri na ndị ọrụ njem gụnyere Delta Airlines, Royal Caribbean Group na Expedia. Agbakwunyere na nke ahụ bụ igwe onyonyo dị ndụ, redio, dijitalụ na ajụjụ ọnụ mgbasa ozi ebipụta yana njikọ aka dị elu na ndị otu Caribbean Tourism Organisation (CTO), World Bank na Mahadum George Washington.
Onye isi okwu Madam, Jamaica na-enwekwa ịrị elu n'oge ọkọchị 2023 ntinye akwụkwọ njem ụgbọ elu site na 33% ma e jiri ya tụnyere oge ọkọchị 2022 dị ka data nke otu ụlọ ọrụ nyocha data na-eduga n'ụwa, ForwardKeys si kwuo.
Onye na-ekwu okwu Madam, nke a bụ naanị n'eziokwu na echekwara oche ụgbọ elu nde 1.4 maka oge njem n'oge okpomọkụ, na-anọchite anya mmụba 16% karịa ihe kacha mma gara aga na 2019. Isi ahịa isi iyi nke Jamaica, United States of America, akpọchiri akpọchi. 1.2 nde nke oche ndị a. Onye isi okwu Madam, ibu ihe maka ụgbọ elu ndị a maka oge ọkọchị na-efegharị na nso 90 pasent!
Onye isi okwu Madam, Ministrị nke njem nlegharị anya na ndị otu ya na-aga n'ihu na-emejuputa mmemme atụmatụ na mgbagha iji hụ na anyị zụlitere ngalaba njem nlegharị anya na-ejikọ ọnụ, na-adịgide adịgide na nke na-adigide na oge COVID-19.
Obi dị m ụtọ ịnyekwu nkọwa na ole na ole n'ime atụmatụ ndị a dị mkpa, dịka ndị a:
• Obi dị anyị ụtọ inwe Inter-American Development Bank (IDB) dị ka onye ọrụ aka ọrụ ka ndị ozi m na-emepụta atụmatụ njem nlegharị anya siri ike na nke ọma, nke ga-eje ozi dị ka map ụzọ maka njem nlegharị anya ga-aga nke ọma. Usoro a na-eleba anya n'okwu ndị dị mkpa nke mmepe akụ na ụba na nsonye, nkwado gburugburu ebe obibi, nchekwa omenala, mmepe obodo mmadụ, na ịnọgide na-enwe nguzozi n'etiti àgwà nke ahụmahụ onye ọbịa na ndụ ụmụ amaala anyị.
• Atumatu njem nlegharị anya a dị mma naanị dịka mmekorita ya. Ya mere, mmekorita ya na ndị isi ihe metụtara na ndị mmekọ njem nlegharị anya dị oke mkpa maka mbọ a. Iji mezuo nke a, anyị ebidola usoro ọmụmụ ihe n'ime agwaetiti iji nweta nzaghachi bara uru na nghọta ga-enyere aka ịkpụzi ntụzịaka nke atụmatụ njem nlegharị anya n'ọdịnihu. Anyị enweelarị ogbako na-aga nke ọma na Montego Bay na Port Antonio na ndụmọdụ na-aga ugbu a na Ocho Rios. Ọmụmụ ihe na ebe ntụrụndụ ndị ọzọ ga-eme n'etiti ugbu a na Septemba.
• Mgbalị iji mechaa Framework na Strategy (DAFS) na-emesi obi ike na-aga n'ihu. Onye na-ekwu okwu Madam, DAFS nwere atụmatụ njem nlegharị anya nke ga-enyere anyị aka ịnapụta nkwa ndị ọbịa anyị maka nleta nchekwa, nchekwa na enweghị nkebi, nke na-asọpụrụ obodo na gburugburu ebe obibi. Kabinet kwadoro ya dị ka akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ maka ntụle ndị ọzọ na imecha dị ka akwụkwọ ọcha.
• Anyị emeela mkparịta ụka gbasara ndị otu na ebumnuche imecha Framework na Strategy dị ka akwụkwọ ọcha maka itinye aka na nzuko omeiwu n'afọ ego ugbu a. Onye isi okwu Madam, ntinye aka ndị na-ahụ maka ya bụ 95% zuru ezu na nzukọ ụlọ nzukọ isii emerelarị na Negril, Montego Bay, Ocho Rios, Treasure Beach, Mandeville na Kingston. Ha ga-aga n'ihu ma emechaa n'izu a na ndụmọdụ na Portland na St. Thomas.
• Madam Ọkà Okwu, ndị otu mbụ na Tourism Enhancement Fund's (TEF) Tourism Innovation Incubator atumatu bụ naanị ọnwa ka ọ ga-agwụ na ngwụcha mmemme ha. Ndị sonyere iri atọ na asaa na-anọchite anya otu 11 nwere echiche azụmaahịa 11 pụrụ iche na-esonye ugbu a na mmemme ahụ.
• Mmemme nke ọnwa 10 ga-ejedebe na ihe omume pitch a na-atụ anya nke ọma ebe ndị sonyere ga-abanye n'otu ndị mmekọ azụmahịa, ndị na-etinye ego na ụlọ ọrụ ego. Ebumnuche nke mmemme a bụ iji nweta mmasị zuru oke site n'aka ndị isi a, nke ga-eme ka ọ bụrụ nhazi azụmahịa. Emebere mmemme Pitch ka ọ mee na Septemba 2023.
• N'ọgwụgwụ nke mmemme ahụ, ndị sonyere ga-akwadola echiche azụmaahịa ha, kpebisie ike ma ọ ga-aga n'ihu dịka atụmatụ ma ọ bụ pivot, na, n'ọnọdụ ụfọdụ, kwalite azụmahịa ha ka ọ rụọ ọrụ nke ọma. N'oge a, Madam Speaker, ndị sonyere ga-enwe ohere ịnweta otu ma ọ bụ ngwakọta nke nhazi ego ndị a:
1. Mmekọrịta nha nhata
2. Nnweta (a na-azụta azụmahịa n'aka onye so na ya)
3. Nweta ego site na Ụlọ Ọrụ Innovation Tourism
• Onye isi okwu Madam, kemgbe ekwuputara oke nke $100 nde maka ndị sonyere mezuru ihe ịma aka ime njem nlegharị anya nke ọma, ndị otu nọ na TEF na-agbasi mbọ ike iji nweta mmekọ na nkwenye dị mkpa iji rụọ ọrụ a. Nke a ga-abụ ngwakọta mbinye ego na onyinye. Akụkụ mbinye ego ga-adị na ọmụrụ nwa dị ala nke ukwuu.
• Edepụtala MOU chọrọ, a ga-edokwa ya n'aka ndị Minista maka nkwado ikpeazụ. Ụlọ ọrụ a ga-arụ ọrụ n'ime nkeji iri na ise nke afọ mmefu ego a.
Ọmụmụ mmetụta akụ na ụba njem nlegharị anya
Onye isi okwu Madam, n'ịbụ onye nwere ahụmahụ nke ijikwa ụlọ ọrụ njem nlegharị anya site na ọrịa a, Gọọmenti ga-adịkwu atụmatụ maka ịchịkọta ihe akaebe iji mee mkpebi gbasara otu esi ebuli uru akụ na ụba, mmekọrịta ọha na eze, gburugburu ebe obibi na akụrụngwa nke itinye ego na njem nlegharị anya.
N'ime afọ na-abịa, Ministri m ga-eduzi ọmụmụ ihe gbasara akụ na ụba njem nlegharị anya, nke na-achọ ịchọpụta mmetụta akụ na ụba, mmefu ego, mmekọrịta ọha na eze na gburugburu ebe obibi nke mmepe nke ụlọ 15,000 ọzọ ruo 20,000 iji kwalite ngwaahịa ọnụ ụlọ Jamaica dị ugbu a.
Madam Speaker, ebumnuche ndị a kapịrị ọnụ bụ:
• Chọpụta ma nyochaa mmetụta nwere ike nke mmepe a na-atụ anya na nnukwu ngwaahịa ụlọ, ego mgbanwe mba ofesi, ntinye ego, na ego ego na mmefu gọọmentị;
• Chọpụta ma nyochaa mmetụta ndị nwere ike ime na mmepe ndị a na-atụ anya na ego na ọrụ (ma kpọmkwem ma na-apụtaghị ìhè);
• Chọpụta ma nyochaa mmetụta ndị nwere ike ime na mmepe a na-atụ anya na akụkụ ndị metụtara isi dị ka ọrụ ugbo, ihe owuwu, mmepụta na ntụrụndụ;
• Chọpụta ma nyochaa mmetụta nwere ike inwe na mmepe ndị a na-atụ anya na mkpa akụrụngwa, gburugburu ebe obibi na ndị mmadụ (karịsịa ụlọ, njem na ntụrụndụ);
• Nye ndụmọdụ iji belata mmetụta na-adịghị mma nwere ike ime ka ị na-enweta mmetụta dị mma; na
• Wepụta ezigbo ihe akaebe siri ike iji mee ka ọha na eze mata uru ụlọ ọrụ njem nlegharị anya na Jamaica.
Onye isi okwu Madam, nke a bụ mmụba kachasị ukwuu na ngwaahịa ụlọ, n'ime obere oge na akụkọ ntolite Jamaica. Ọ na-anọchi anya oge mgbanwe pụrụ iche. Anyị ga-ejigide oge iji nweta oke uru ọha na eze na akụ na ụba.
Njikọ na-ewusi ike
Madam Speaker, Tourism Linkages Network, n'okpuru ego nkwalite njem nlegharị anya, agbasawanyela ịgụnye ụlọ ọrụ dị iche iche na-enye aka na uto nke ngalaba anyị. Ọrụ ugbo na-arụ oke mkpa n'ịkwado njem nlegharị anya. Site na ngwa Agri-Linkages Exchange (ALEX) anyị, obere ndị ọrụ ugbo na ndị na-azụ ahịa na-eme njem na-ejikọ ọnụ, na-erite uru na mpaghara ọrụ ugbo.
N'ime ọnwa ise mbụ nke afọ a, ndị ọrụ ugbo nwetara ihe dị ịrịba ama site n'iwepụta ego ruru ihe ruru nde $325 site na ikpo okwu ALEX. Mmezu a dị ịrịba ama na-egosipụta ịdị irè nke ikpo okwu na ijikọ ndị ọrụ ugbo na ndị nwere ike ịzụrụ ihe na ịmepụta ohere bara ụba. Ọzọkwa, n'afọ bu ụzọ nke 2022, portal ALEX mere ka ọ dị mfe ire ihe ọkụkụ nke bara uru karịa $330 nde. Ọbụghị naanị na mmezu a na-akọwapụta ihe ịga nke ọma n'elu ikpo okwu kamakwa na-egosipụtakwa mmetụta dị mma o nwetere na ndụ nke ndị ọrụ ugbo 1,733 na ndị ahịa 671 debanyere aha.
Onye isi okwu Madam, anyị mepụtara akwụkwọ ntuziaka nchekwa nri ọrụ ugbo wee soro ihe karịrị ndị ọrụ ugbo 400 mee mkparịta ụka. Site na netwọk Njikọ njem nlegharị anya, ụkọ mmiri na oge ọkọchị ka achọpụtara dị ka ihe mgbochi nye ndị ọrụ ugbo obodo na-enye ngalaba njem nlegharị anya. Iji dozie nke a, anyị nyere ndị ọrụ ugbo nọ na St. Elizabeth, St. James, St. Ann, na Trelawny ụgbọ mmiri mmiri. Na nke mbụ, e nyere ndị ọrụ ugbo nọ na St. Elizabeth tank 50 na 20 nye ndị ọrụ ugbo na St. James. N'akụkụ nke abụọ, e nyere ndị ọrụ ugbo nọ na St. Ann na Trelawny ụgbọ mmiri 200. Anyị ga-aga n'ihu n'atụmatụ a na 2023 iji kwado ndị ọrụ ugbo obere obere, ebe anyị na-agbasa uru dị na njem nlegharị anya.
Mmemme Njikere Ọrụ Maka Nlegharị anya
Onye isi okwu Madam, ngalaba njem na-aga n'ihu na-egbochi ihe ịma aka ọrụ.
Ogwe ọzụzụ nke Ministry, Jamaica Center of Tourism Innovation (JCTI), na nzaghachi ọnọdụ a, na-atụpụta atụmatụ maka ịdọta ndị ọrụ ọhụrụ na inyere ha aka ịkwado maka ọrụ dịnụ. Onye isi okwu Madam, site na nkwado sitere n'aka ndị mmekọ, JCTI na-aga n'ihu na-ewebata ndị otu n'ime ụmụ akwụkwọ na-agụsị akwụkwọ na ụlọ akwụkwọ sekọndrị na June na July 2023. Ebumnuche bụ ịdọta ndị 2,000 ruo 3,000.
Ego nkwalite njem nlegharị anya, nke JCTI bụ nkewa, rịọkwara ndị HEART NSTA Trust ka ha wepụta mmemme njikere ọrụ kpọmkwem maka ndị ọhụrụ batara na ngalaba njem nlegharị anya. Ndị mmeri ga-aga nke ọma ga-enweta Asambodo NCTVET.
Onye isi okwu Madam, na mgbakwunye na atụmatụ ndị a na-aga nke ọma, mmemme Hospitality & Tourism Management (HTM) bụ akụkụ ọzọ dị oke mkpa nke mmemme mmepe obodo gọọmentị. Na June nke afọ gara aga ụmụ akwụkwọ sekọndrị 99 mezuru mmemme afọ abụọ wee nata asambodo ha site na American Hotel & Lodging Educational Institute. Otu n'ime ụmụaka ndị ahụ si Anchovy High School na St. James nwere akara zuru oke- 100 n'ime 100! Ugbu a niile nwere ọrụ na ngalaba.
Ndị otu 3 nwere ụmụ akwụkwọ 303 na ụlọ akwụkwọ sekọndrị iri na anọ n'ofe mba ahụ. 14 n'ime ụmụ akwụkwọ a, ndị dị afọ 150 na karịa, na-eme nkuzi ha na Sandals, Altamont Court, AC Marriott na Golf View Hotel. Ndị nwe ụlọ nkwari akụ nwere obi ụtọ ịhụ ndị na-eto eto a ma etinyela ha niile na ngalaba nke nhọrọ ha. Anyị nwere obi ike na mgbe ụmụ akwụkwọ a gụchara ọzụzụ ahụ, ha ga-esonye na mmemme mmepe ọzụzụ ma ọ bụ malite ọrụ na akụrụngwa ndị a.
Ebe nkiri obodo - Trench Town's Vin Lawrence Park
Onye na-ekwu okwu Madam, Ụlọ ọrụ Mmepe Mmepe Njem Nleta (TPDCo) na-agba mbọ na njem nlegharị anya obodo, nke na-agafe ebe ndị njem nlegharị anya na-eme njem n'ime obi ọtụtụ mpaghara. Site n'itinye ego na mmepe nke njem nlegharị anya nke obodo, TPCo na-amata ikike maka uto akụ na ụba na-adigide, ịmepụta ọrụ, na ichekwa ihe nketa omenala.
Ugbu a Madam Ọkà Okwu, ka anyị na-aga n'ihu na-arụkọ ọrụ na obodo iji gbasaa òkè ha na njem nlegharị anya, enwere m obi ụtọ ịkọrọ gị ihe mmepe pụrụ iche nke na-ekwe nkwa ịgbanwe ọdịdị omenala nke Trench Town ma dọta ndị njem nleta si nso na nke dị anya. Ogige Vin Lawrence, bụbu oghere ejighi ya eme ihe, ka emegharịrị ka ọ bụrụ ebe nmikpu na nchọpụta omenala. Mgbanwe a na-agabiga nkwalite anụ ahụ; ọ na-anọchi anya emume nke akụkọ ihe mere eme nke Trench Town, imepụta ihe na nkwụghachi. Ndị ọbịa ga-enwe ohere ịbanye n'ime obi na mkpụrụ obi nke obodo a, na-ahụ egwu ya, nka, nri ya na akụkọ na-adọrọ adọrọ n'onwe ha. Ka ndị ọbịa na-awagharị n'okporo ụzọ ogige ahụ, a ga-eme ha ka ihe osise mara mma na-egosi ndị ama ama siri na Trench Town pụta, dịka Bob Marley na Peter Tosh. Ihe osise ndị a buru ibu karịa ndụ na-asọpụrụ ọmarịcha ihe nketa egwu a mụrụ n'obodo a.
Onye isi okwu Madam, nbata nke ndị ọbịa ga-adọta nkwa itinye ndụ n'ime akụ na ụba obodo, kwadoo obere azụmaahịa, na ịkwalite echiche nke mpako n'etiti ndị otu obodo.
Ọdịnihu nke njem nlegharị anya
Onye isi okwu Madam, a na m adọtakwa uche na njedebe nke teknụzụ na njem nlegharị anya. Ọganihu teknụzụ na-agbanwe ụlọ ọrụ njem. Dịka ndị na-eme iwu, anyị ga-anabatarịrị mgbanwe a iji kwalite ahụmịhe onye njem. Ọdịnihu nke ọrụ na njem nlegharị anya ga-agbanwe site na ọgụgụ isi igwe na ịntanetị nke ihe. Na mmekorita ya na World Bank, anyị ga-eduzi ọmụmụ ihe mpaghara na "Ọdịnihu nke njem nlegharị anya na Caribbean." Ọmụmụ ihe a ga-eduzi anyị n'ịmepụta oghere njem nlegharị anya Caribbean na-adịgide adịgide.
mmechi
Na mmechi, Hon. Minista Bartlett kwuru: Madam Ọkà Okwu, ọhụụ anyị maka Jamaica bụ ọganihu, ọganihu, na nsonye. Anyị na-agbasi mbọ ike ịhụ na ọ nweghị onye a hapụrụ, na onye Jamaica ọ bụla nwere ohere, yana na mba anyị na-eme nke ọma n'ọsọ asọmpi zuru ụwa ọnụ. Ọnụ, ka anyị nabata ihe ịma aka ndị dị n'ihu, dịrị n'otu na mkpebi anyị iwulite ọdịnihu dị mma maka Jamaica.
Ana m enye ekele m nye ndị otu niile nke ezi ụlọ a, ndị ọrụ ọha, na ndị Jamaica maka nkwado ha na-enweghị mgbagha na ntinye aka ha na ebumnobi anyị niile. Site na mbọ anyị gbakọtara, enwere m obi ike na anyị ga-enweta nnukwu ihe ịga nke ọma n'afọ na-abịa.
