Egwu nnụnụ dị egwu bụ oku ịkpọte ndị ọbịa nwere ike ịtụ anya mgbe ịnọ na Paraa Safari Lodge dị n'akụkụ osimiri Naịl, n'agbanyeghị na usoro a na-emekarị - dị ka ịkụ aka n'ụzọ nwere uche mgbe ị na-ebuga tii tii n'isi ụtụtụ - nwekwara ike ịbụ. na-elekọta mgbe emechara ndokwa na nnabata tupu ị lakpuo ụra na mgbede.
Ejila m Kampala gaa ogige ntụrụndụ n'ehihie gara aga ịga nzukọ saịtị nke Heritage Oil and Gas (U) Ltd. kpọrọ maka ndị isi mpaghara na ndị ọkaibe wee rute n'ụlọ ezumike mgbe m nwetasịrị ụgbọ mmiri ikpeazụ, na-agaferịrị osimiri ahụ n'ọchịchịrị. na ọdịda naanị ìhè site na akụkọ akụkọ nke ụgbọ ala abụọ ikpeazụ na-eme njem ahụ.
Uwe akwa oyi na ihe ọṅụṅụ mkpụrụ osisi na-enye ume ọhụrụ mere ka usoro nbanye ahụ dịkwuo ụtọ, ebe ọ bụ na naanị m ga-abanye na fọm ahụ, yana ozi ndị ọzọ niile dịlarị site na nleta ndị gara aga, na-eme ka ndị ọrụ nnabata ahụ jiri obi ụtọ "nabataghachi".
Njem site na Kampala n'okporo ụzọ na-ewe ihe dị ka awa 6 ½, gụnyere nkwụsị na Masindi maka mmanụ ọkụ na ịta ngwa ngwa, nke a na-ewere na ụlọ oriri na ọṅụṅụ Masindi mara mma. N’ụzọ dị iche, ụgbọ elu si ọdụ ụgbọelu Kajjansi dị na Kampala ma ọ bụ ọdụ ụgbọ elu bụ́ isi dị na Entebbe na-ewe nanị minit 45 n’ụgbọelu ejima ejima, ma ọ bụ otu awa n’ụgbọelu Cessna Grand Caravan, bụ́ nke m jisiri ike banye n’ime njem ahụ ịlaghachi n’ụlọ. Paraa Safari Lodge nwere ụgbọ ala 4 × 4 dị maka mbufe ọdụ ụgbọ elu yana kwa maka draịva egwuregwu, izute ndị ọbịa na-efe efe na Marasa - ụlọ ọrụ njikwa maka ebe nchekwa safari Madhvani nwere na Uganda - ugbu a na-enye ngwugwu na-efe efe maka ndị ọbịa nwere ọchịchọ imefu. oge ọzọ na ogige ntụrụndụ kama n'okporo ụzọ - Enwere m ike ịkwado nke a naanị ma kwado ụdị njem a mgbe ị nọ na safari.
Kemgbe ikpeazụ m gara ogige ahụ ọnwa ole na ole gara aga, ụzọ dị n'etiti Masindi na ọnụ ụzọ ogige ahụ enwetala ọkwa ọzọ, mana achọghị m ịnara otuto maka nke a n'agbanyeghị nkatọ m na-agba n'oge ahụ na kansụl, na Ọtụtụ n'ime ụzọ ogige a na-agafe n'okporo ụzọ ụgbọ mmiri ka agbagoro n'oge na-adịbeghị anya, na-eme maka ịnya ụgbọ ala dị larịị ọbụlagodi na ụgbọ ala saloon, ọ bụ ezie na 4 × 4 kwesịrị ekwesị ka mma maka ịkwọ ụgbọ ala mgbe ụfọdụ kama egwu siri ike n'akụkụ ndị ọzọ nke ogige ahụ.
Mụ na ndị ọbịa 7 ndị ọzọ sonyeere m tebụl iri nri ọnụ - ebe a na-eri nri teres juru n'ọnụ n'ime abalị etiti izu - ige ntị ma soro na mkparịta ụka safari na-apụghị izere ezere na ihe omume enyi na ndọrọ ndọrọ ọchịchị obodo, tupu m laa ezumike n'ime ụlọ m nke. dị n'elu ụlọ elu. Nke a mere ka m hapụ ọnụ ụzọ mbara ihu ka m nwee ike ịnụ ụtọ ikuku ọhụrụ n'otu abalị (ọnọdụ ikuku dị) ebe ụgbụ anwụnta niile na-elekọta abalị dị jụụ - ruo mgbe ìhè chi bọrọ malitere ịkpalite nnụnụ azụ azụ ndụ ya bụ.
Osimiri ahụ, nke zoro ezo n'ọchịchịrị n'uhuruchi gara aga, na-ebu ụfụfụ ụfụfụ na-agafe n'ụlọ ezumike ahụ, bụ nke na-adọrọ mmasị na-apụ n'anya n'etiti ehihie, bụ isi maka akụkọ ọzọ iji ruo na ala nke ihe a na-achọghị na ilu n'oge oge.
Mana laa azụ na isi ihe kpatara akụkọ a, ọrụ nyocha mmanụ nke Heritage na-anabata nke ọma ma bụrụ nke zuru oke, nke mere n'oge gara aga ka emechiri akụkụ ụfọdụ nke egwu egwu egwu egwu egwu. Mgbe e mesịrị, e nweela okwu nzuzo na nke ezoro ezo, e kwuwokwa ọtụtụ ebubo ma n'ihu ọha ma na nzuzo, ihe niile na-egosi na mmetụta mmetụta na-akpali karịa n'eziokwu, ọnọdụ isiokwu a nwere olileanya na-enyere aka ịhazi.
Gọọmenti Uganda site na Ministry of Energy and Mineral Development, NEMA, na UWA, enyela ikike na nkwenye niile dị mkpa iji rụọ ọrụ nyocha n'ime ogige ahụ dịka nkwekọrịta nchọpụta mmanụ maka Heritage na-ekpuchi akụkụ nke ala ogige ntụrụndụ mba. Dị ka akụkụ nke nleta na nzukọ ahụ, ndị ahọpụtara ahọpụtara nwere ike nyochaa saịtị abụọ ahụ wee chọpụta ọnọdụ ebe dị nso ma kpee ikpe ma ahịhịa yana anụ ọhịa dị nso, ihe niile bụ n'ime ọnwa gara aga bụ ndị a na-atụ egwu na asịrị.
Ọ bụ ezie na ndị ọbịa sitere na nchịkwa mpaghara Amuru abịaghị n'oge, ihe ngosi nke Ministry of Energy and Mineral Development (na-akwado ntinye ego US $ 1 na mpaghara ahụ), ndị na-ahụ maka gburugburu ebe obibi kwadoro site na Heritage, ndị ọrụ nke ụlọ ọrụ mmanụ. na ọkachasị UWA ka na-aga n'ihu, n'agbanyeghị na awa abụọ gachara karịa ka edobere na mbụ. UWA tụrụ mmadụ ole na ole n'anya site na nkwupụta nkwado ha na-akwadoghị maka nyocha mmanụ n'ime ogige "ha", mana n'ụzọ doro anya mmasị mba ọ ga-abụrịrị akụkụ dị mkpa n'ime mkpebi a. N'ezie, Heritage nwere, dịka ozi enwetara na saịtị ahụ, kemgbe mmalite ọrụ na mpaghara sara mbara nyere UWA ụgbọ mmiri osimiri, nke nwere ike ibu otu gwongworo ma ọ bụ ụgbọ ala abụọ wee gbakwunye ụgbọ ala 4 × 4 na ụfọdụ ụlọ ọrụ, niile bara uru karịa US $ 200,000 - ọ bụghị ihe ọjọọ, na-eche na ọ nweghị ọrụ a kwadoro nkwekọrịta n'oge a n'oge. Eji m n'aka na UWA nwere ekele maka mmegharị ahụ dị otú ahụ ma nwee olile anya dị jụụ maka nkwado ihe onwunwe ọzọ iji nyere aka ọrụ ogige ha.
Dị ka isi mmalite nke ụlọ obibi si kwuo, ọ bụ naanị mmadụ ole na ole n'ime ndị na-arụ ọrụ safari na-ekwusi okwu ike megide mkpọpu n'ime ogige ahụ, gụnyere ịtụ aro na iyi egwu n'ikpeazụ boycotts na-adịghị mma, ebe ndị njem nleta n'ozuzu egosighi mmasị na okwu ahụ, ọ gwụla ma mgbe o doro anya na ọ merụrụ ahụ. site n'aka ndị ndu njem ha dị iche iche na-akwalite atụmatụ nke ha na nke onye isi ha. Ha na-ehotakwa otu akwụkwọ ahụ ọzọ, ebubo na otu ihe ahụ bụ onye n'oge gara aga gbagburu ebe niile megide ndị na-ahụ maka ogige ntụrụndụ safari - gụnyere ịchụ ndị nwe Paraa Safari Lodge site n'iji echiche ịkpa ókè agbụrụ - na ndị bụbu ihe onye nta akụkọ a lekwasịrị anya. na-akọ maka okwu ndị ọzọ gbasara ụlọ ọrụ njem na Uganda.
A na-eme atụmatụ ịkwọ ụgbọ mmiri ndị ọzọ ugbu a, mana ka mkparịta ụka na-aga n'ihu n'usoro nhazi nke mkpọpu mmiri, ọ nweghị ọrụ mkpọmkpọ ebe amalitela n'oge a machibido ya na nkwadebe saịtị. Aghọtara na Heritage ga-ahọrọ ịnwale akukukukuzinwo n'otu saịtị ebe a na-akwadebe ebe ọzọ ugbua maka ọbịbịa nke ebe a na-egwupụta ihe, ka ọ na-aga ngwa ngwa site n'otu saịtị gaa na nke ọzọ wee pụọ na ogige ahụ ngwa ngwa. UWA n'aka nke ya egosila na mmasị ha ga-abụ otu igwu mmiri, tupu mweghachi saịtị zuru ezu - na mberede na-efu ihe dị ka US $ 500,000 maka saịtị ọ bụla - wee malite ọrụ n'ebe ọzọ, ịhapụ ọtụtụ ogige ntụrụndụ maka draịva egwuregwu. , ebe o doro anya na ịnakwere ogologo oge nke ọrụ mkpokọta n'ime ogige ahụ. A na-akwadorịrị mkpokọta saịtị 6, yana enwere ike ịme ihe anọ ga-eme ka nke a dị mkpa, nke a na-egosikwa n'otu aka ahụ kewara n'etiti akụkụ ugwu na ndịda nke osimiri ahụ. Otú ọ dị, a na-akọ na ọ fọrọ nke nta ka e mechie mkparịta ụka ndị a na ihe ịrụ ụka adịghị ya na a ga-enwe nkwekọrịta iji nabata akụkụ abụọ ahụ. Ihe doro anya bụ na asịrị anụ ọhịa, na-ebo ebubo na Heritage ga-egwupụta na saịtị niile n'otu oge, bụ akụkọ ifo dị ọcha, ebe ọ bụ na ọ bụ naanị otu igwe na-egwupụta ihe dị, nke a na-ekerịta ya na Tullow Oil (ụlọ ọrụ nyocha mmanụ ọzọ na Heritage) na-ekekọrịta. oge ekwekọrịtara mbụ. N'ihi ya, ikwu okwu banyere "ọtụtụ afọ nke ule mbanye n'ogige" bụ patently ụgha na ụma na-eduhie na ihe kariri ka e bu n'obi ọkụ ọkụ n'ihu ọha enweghị mmasị na mmegide n'ozuzu n'ụdị ọ bụla nke na-erigbu mmanụ Uganda, ugbu a atụmatụ na-na 1. + mpaghara ijeri barel maka nkwụnye ego ekwenyesiri ike yana ikekwe karịa ka a na-achọpụta ihe ọhụrụ mgbe niile. Companylọ ọrụ ahụ na-eme atụmatụ n'ezie na n'ọnọdụ kachasị mma, ha ga-esite na usoro ịgba mmiri ule ha n'etiti ọnwa 6-9 ma ọ bụrụ na ha ga-edozi maka nhọrọ dị ogologo. Ekwesịrị ịrụcha ọrụ ahụ n'etiti ọnwa 9-12.
Arụmụka nke "ma ọ bụrụ na ọ bụla," Otú ọ dị, ọ dịla anya gara aga ma pụọ - karịa ka mba ahụ enweghị ike ịhapụ mmanụ ahụ n'emeghị ka ọ bụrụ naanị idebe ọmarịcha ọdịdị ala, ahịhịa, ahịhịa, na ihe dị iche iche dị ndụ n'ihi naanị ya. nke ya, ka ị na-anọdụ ala n'ọtụtụ ijeri dollar US ọnụ ahịa mmanụ ma n'otu oge ahụ dabere na ego ndị na-enye onyinye iji kwado ọbụna mmefu ego kwa afọ. Ọ bụrụhaala na a na-eji usoro kachasị mma nke mba ụwa na usoro niile n'ụzọ na teknụzụ ọgbara ọhụrụ na-arụ ọrụ, ọ bụrụhaala na ekwenyelarị ụzọ mbelata usoro nyocha na mmepụta mmanụ na mpaghara echedoro. Ejikọtara ya nke ọma, ọ ga-ekwe omume irigbu mmanụ ahụ, yana idobe ogige ntụrụndụ mba, ebe nchekwa egwuregwu, ala mmiri na ọdọ mmiri nke mmanụ dị iche iche na-agafe.
N'ezie, a na-atụ anya na ego mmanụ ga-enweta n'ọdịnihu nwere ike ịkwado nkwado nchekwa ego, karịsịa na mpaghara ọ metụtara. Ihe onyinye abanyelarị na tebụl site na Heritage iji nweta ego mmeghe nke sekit mbanye egwuregwu ọhụrụ na egwu n'ime Murchisons, onyinye agbakwunyere UWA ga-eji obi ụtọ nabata ozugbo mana nke nkwado gọọmentị maka mgbake ọnụ ka dị ịrịba ama ugbu a ruo ọtụtụ ọnwa. N'ezie, mgbe ị hụrụ ọtụtụ egwu n'ebe ebe a na-egwupụta ihe nlegharị anya, ajụjụ a dị na tebụl ma UWA na NEMA ga-aza ya, gịnị kpatara na egwu ọhụrụ ndị dị otú ahụ na-ekwesịghị ịgbatị ka ọ kwụsị n'olulu mmiri dị anya ma ọ bụ n'elu ugwu dị nso. ebe rondavel ntakịrị ahịhịa ndụ nwere ike inye ndò na ebe a ga-eri nri picnic ma ọ bụ ohia maka ndị njem nleta, dị ka ọ dị n'ọtụtụ ogige ntụrụndụ dị na Kenya na Tanzania. Iwepụ egwu ndị a niile na-arụ ọrụ na iweghachi ha n'ime ọzara nwere ike ịgọnarị ndị na-ahụ maka safari nhọrọ iji wega ndị ọbịa na saịtị ndị ọzọ na-abụghị sekit ole na ole, nke dị ugbu a n'ime Murchisons. Dị ka isi mmalite UWA si kwuo, ọtụtụ ndị na-ahụ maka safari akọrọla ka ha mara mgbe egwu ọhụrụ nke UWA kwere nkwa ga-emecha nweta uru na ndị ọrụ safari ndị a nwere ike chọọ ịmalite okwu ahụ na ọnụ ụlọ maka nhọrọ a. Nri maka echiche maka ike ndị dị na ya, na-atụ anya na ha ji amamihe kpebie ajụjụ a na-enweghị imebi ihe onwunwe ma jiri ụfọdụ echiche okike mee ka ndị ọzọ nwee obi ụtọ.
Ogologo njem nleta abụọ ochie nke ebe a na-egwuputa ihe na-egosi na ewezuga obere ihe owuwu na nke ọ bụla n'ime ha, nke ọma nwogharị site n'ụzọ naanị ọnụ ụzọ a na-ahụ anya n'okpuru ebe a na-emechi ihe ndị na-egwupụta ihe, ọ na-esiri ike ihe akaebe ọ bụla fọdụrụ banyere ihe omume ndị a na-adịbeghị anya. nke igwu ule, ebe a na-akụgharị ahịhịa na ahịhịa ndị ọzọ ma na-agbanye mkpọrọgwụ ugbu a na oge mmiri ozuzo na-aga n'ihu. Enwere ọtụtụ oghere ndị na-adịghị ahụkebe n'ofe ogige ahụ niile ebe ahịhịa na-adịghị ejidere ma ọ bụ ebe mmiri na-asọpụta ekpochapụla ala dị n'elu na osisi pụọ, mana saịtị ebe a na-egwupụta ihe nlegharị anya na-apụta nke ọma na ọ ga-eto kpamkpam - na ịbụ. nke ọma n'okporo ụzọ ndị dịpụrụ adịpụ na-ekpughere ndị ọbịa site n'ebe dị anya ihe omume mbụ, ọbụlagodi mgbe ị na-eji igwe anya ma ọ bụ lenses tele.
Bryan Westwood, onye isi Heritage na Uganda, nọkwa na Paraa ma mara ya kemgbe ọ bịarutere Uganda na mmalite 1990 dị ka onye na-agba ụta kwụ ọtọ, onye nta akụkọ a enweghị obi abụọ banyere nkwupụta ya: “Anyị ga-eme ihe niile anyị nwere ike ime. mee ka nke a bụrụ ebe nrụpụta mmanụ kacha mma nwere. Achọrọ m ịlọghachi n'ọdịniihu na ụmụ ụmụ m, gaa na Murchisons Falls National Park, ma gosi ha ihe anyị meworo ma nwee isi na ya. Achọrọ m iso ndị mmadụ na-arụkọ ọrụ ka nke a mee.”
Ọnụ ego mmanụ, ma ọ bụrụ na ejiri amamihe mee ihe, nwere ike inye mba ahụ ụgbụ ụlọ ọrụ ahụike zuru oke, ụlọ akwụkwọ agụmakwụkwọ, na akụrụngwa emeziwanyewanye nke ọma, na-atụle ihe atụ nke otu, dịka ọmụmaatụ, Norway jiri akụ mmanụ ya bara ụba mee ihe. Ọ bụ eziokwu na Norway ekwupụtala ọchịchọ ha inyere ndị ọchịchị Uganda aka ịkwaga na ntụziaka ha kama ịdaba n'ọnyà nke, n'etiti ndị ọzọ, ihe atụ Nigeria na ihe ọjọọ niile ha na-ejikọta, na n'ezie na-ekere òkè akụ na ụba mmanụ na-eweta. mba niile site n'ịmepụta uru na-adịgide adịgide na akụrụngwa, ahụike na agụmakwụkwọ, isi nkuku maka ịga nke ọma nke mba na-emepe emepe. Ahụmahụ Nigeria nwere na Niger delta kwesịrị, n'ezie, ịdọ aka ná ntị siri ike nye ndị ụlọ ọrụ mmanụ, ndị ọrụ nchekwa na njem nlegharị anya, gọọmentị, na ọha mmadụ, na a ghaghị ịkpachara anya iji chebe gburugburu ebe obibi na ibelata akụkụ ọ bụla na-adịghị mma nke igwu mmiri ule. na karịa mgbe mmepụta na-aga n'ihu. Mbibi gburugburu ebe obibi na mgbapụ anụ ọhịa na mpaghara Niger delta ebutela nnukwu ibu n'obodo ndị dị n'ime obodo ma nyere aka ma kwado mgbagha nke ndị obodo ahụ, n'ikpeazụ na-ebute njide, njide, igbu mmadụ, na ime ihe ọjọọ, nke n'ikpeazụ abaghị uru nye ndị obodo ahụ. ezi ihe kpatara ndị obodo ma ọ bụ n'usoro iwu irigbu ihe ndị dị otú ahụ sitere n'okike. Ụlọ ọrụ mmanụ, site na ọdịdị ha, na-azụ ahịa na uru na-adabere na ya, na usoro nchịkwa siri ike, nlekọta anya, na nhazi nke ndụmọdụ na ndụmọdụ ndụmọdụ ga-aga ogologo oge iji webata paramita na-ejikọta iwu maka ụlọ ọrụ mmanụ, na-enye mbelata. aza ajụjụ, na nghọta na izere esemokwu nwere ike ịbụ ụdị Naijiria. Mmekọrịta a dị n'etiti Uganda na ụlọ ọrụ mmanụ si mba ofesi ekwesịghị, enweghịkwa ike ịhapụ ya naanị maka mbọ afọ ofufo mana ọ kwesịrị ịdị n'ụdị nkwekọrịta jikọtara ya na nsonaazụ nwere ike ịtụnye.
Ihe dị mkpa maka Uganda bụ na ma azụmahịa mmanụ na njem nlegharị anya nke sitere n'okike nwere ike ịmalite n'otu n'otu ma na-ekere òkè na mmepe akụ na ụba mba n'ọdịnihu, na akụkụ ọ bụla ekwesịghị ịgbalị ime ka nke ọzọ dịkwuo mma. Mkparịta ụka na-adị mgbe niile na mkparịta ụka n'eziokwu ga-aga ogologo oge iji lebara nchegbu nke òtù nchekwa na njem nlegharị anya anya ma nyere aka chepụta ụzọ ga-aga n'ihu ebe ndị otu abụọ na-emekọ ihe kama ịmegide ibe ha mgbe nile. Ahụmahụ dị ugbu a, karịsịa mgbe ogbako ndị na-emetụta ya na mmekọrịta ndị ọzọ a hụrụ n'anya nke Heritage na ndị emetụtara na ndị nwere ike ịba uru, na/ma ọ bụ obodo ndị ọ metụtara, na-egosi na ịdị n'otu na mmekọrịta abụrụlarị eziokwu n'ihe gbasara mmekọrịta nke obodo na nke ahụ gbadoro ụkwụ na imekọ ihe ọnụ, na-ejikọta ọnụ. Ndị otu niile ọ metụtara maka ịrụ ọrụ aka na aka, nwere ike ime nke a.
Na mmechi, otu okwu ikpeazụ: ọ dịghị nke ọ bụla n'ime ụlọ ọrụ mmanụ ndị ọzọ gosipụtara dị ka nke na-abịa, na-emeghe ma na-arụsi ọrụ ike dị ka Heritage, na enwere ike ịtụ anya na ha onwe ha kwa, na-emesị bata n'otu ogologo ogologo ogologo ma gosipụta nghọta nha anya na oghere mgbe ha na-emekọ ihe. ọha ọha na mgbasa ozi. Idebe omume ha nzuzo agaghị enyere ha aka n'ezie.
Maka ndị na-agụ akwụkwọ nwere mmasị na ozi ndị ọzọ gbasara isiokwu a, biko degara ya akwụkwọ [email protected], nlebara anya nke Jacob Manyindo Esq., ịrịọ maka izipu akụkọ nke otu Uganda Wildlife Society bipụtara na nso nso a banyere otu isiokwu ahụ ewelitere n'isiokwu a.
